Мобильный путеводитель по Национальному парку «Сайрам-Угам» представляет собой удобный инструмент для навигации по живописной территории национального парка. Позволяет ознакомиться с месторасположением: вершин гор, стоянок для отдыха, приютов, проложенных маршрутов. Рекомендуется для установки на мобильные устройства всем потенциальным посетителям. При помощи данного программного продукта вы сможете определиться с маршрутом следования в походе и избавитель от опасности заблудится на незнакомой вам местности.
Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің сұғанақтыққа қарсы күрес бойынша 2020 жылдың жедел мәліметінің түсіндірмесі.
Парктегі 100 мемлекеттік инспекторлардың және басқа қызметкерлердің қатысуымен ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың режимін сақтау тәртібін қадағалау және сұғанақтыққа қарсы күрес жұмыстарын жүргізу үшін қызметтік 30 дана Байкал-442 тапаншалары мен 5 дана ОП СКС карабиндері мен, 13 патрульдік автокөліктермен, 3 өрт сөндіру автокөліктерімен, 52 қызметтік мініс аттармен және нысанды киіммен, радиобайланыс құралдары - 7 дана тұрақты радиостанция, 23 дана мобильдік және 68 дана қол рациясымен қамтамасыз етілген. Ұлттық парктің мемлекеттік инспекторлары есептік кезеңде және жалпы жыл басынан ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың режимін сақтау тәртібін қадағалау және сұғанақтыққа қарсы күрес жұмыстарын жүргізу мақсатында барлығы 630 табиғат қорғау іс-шаралары ұйымдастырылды. Оның ішінде тексерулер табиғат қорғау полициясы қызметкерлерімен 12 рет, мемлекеттік шекара қызметкерлерімен 1 рет, «NUR-OTAN» партиясының өкілдері мен 2 рет, Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі аумақтық инспекциясымен 1 рет өткізілді. Бақылау барысында 55 заң бұзушылық анықталды. Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің табиғат заңнамасын бұзушылықпен күрес жөніндегі 2020 жылға арналған бірлескен іс-шаралар мен өсімдіктер мен жануарлар дүниесінің биологиялық сан алуандылығын сақтауды қамтамасыз етудің жоспары бекітіліп, келісілді. Ұлттық парктің ОҚО Әкімдігінің 25.04.2006 жылғы № 171 қаулысымен белгіленген күзет аймағында заңсыз аң аулау қағидаларын бұзу бойынша – 2 дерек анықталып, 2 азаматқа әкімшілік іс қозғалып, айғақ зат ретінде 1 дана тор тәркіленіп, жалпы 13255 теңге көлемінде айыппұл салынып, толығымен өндірілді. ҚР ӘҚБтК-нің 370 бабы 4 бөлігі яғни ЕҚТА-та заңсыз мал жаю фактісі бойынша – 13 дерек анықталып, 13 азаматқа әкімшілік іс қозғалып, жалпы 387650 теңге көлемінде айыппұл салынып, толығымен өндірілді. 235677,5 теңге көлемінде табиғатқа келтірілген залал мөлшеріне талап қойылып, 137058,5 теңгесі өндіріліп, қалған 98619 теңгесін өндіру үшін Сайрам аудандық сотына талап-арыз беріліп, сот тарапынан талап арыз қаралып, табиғатқа келтірілген залал заң бұзушыдан мемлекет пайдасына өндіру туралы шешім шығарылды. ҚР ӘҚБтК-нің 370 бабы 4 бөлігі яғни ЕҚТА-та заңсыз техникалық шикізат жинау фактісі бойынша – 1 дерек анықталып 1 азаматқа әкімшілік іс қозғалып, жалпы 27780 теңге көлемінде айыппұл салынып, толығымен өндірілді. 5833,8 теңге көлемінде табиғатқа келтірілген залал мөлшеріне талап қойылып, толығымен өндірілді. ҚР ӘҚБтК-нің 383 бабы 1 бөлігі бойынша, яғни ұлттық парктің жерінде ЕҚТА-да заңсыз балық аулау қағидаларын бұзу фактісі бойынша – 2 дерек анықталып 2 жеке тұлғаға 39765 теңге көлемінде айыппұл салынып, толығымен өндірілді. ҚР ӘҚБтК-нің 380 бабы бойынша, яғни ұлттық парктің жерінде ЕҚТА-дың жекелеген түрлерінде болу тәртібін бұзу бойынша – 25 дерек анықталып 25 жеке тұлғаға 72228 теңге көлемінде айыппұл салынып, толығымен өндірілді. ҚР ӘҚБтК-нің 138 бабы 2 бөлігі бойынша, яғни ұлттық парктің жерінде ЕҚТА-да арнаулы белгілерді жою фактісі бойынша – 6 дерек анықталып 6 жеке тұлғаға 41670 теңге көлемінде айыппұл салынып, толығымен өндірілді. ҚР ӘҚБтК-нің 337 бабы 1 бөлігі бойынша, яғни ұлттық парктің жерінде ЕҚТА-да жерді бүлдіру фактісі бойынша – 1 дерек анықталып 1 жеке тұлғаға 13890 теңге көлемінде айыппұл салынып, толығымен өндірілді. 41670 теңге көлемінде табиғатқа келтірілген залал мөлшеріне талап қойылып, толығымен өндірілді. ҚР ӘҚБтК-нің 381-1 бабы 3 бөлігі бойынша, яғни ұлттық парктің жерінде ЕҚТА-да ағаштар мен бұталарды заңсыз кесу, жою немесе зақымдау фактісі бойынша – Төлеби филиалының Сайрамсу шатқалында 1 дерек анықталып 1 жеке тұлғаға 3 дана үшқат ағашын заңсыз кескені үшін 41670 теңге айыппұл салынып, табиғатқа 8334 теңге залал келтіргені үшін талап арыз берілді. Сонымен қатар Төлеби филиалының Тұрбаза шатқалында сот тарапынан 125010 теңге көлемінде айыппұл салынып, толығымен өндірілді. 48746,97 теңге көлемінде табиғатқа келтірілген залал мөлшеріне талап қойылып, толығымен өндірілді. ҚР ӘҚБтК-нің 370 бабы 4 бөлігі яғни ЕҚТА-та заңсыз дәрілік өсімдіктерді жинау фактісі бойынша – 1 дерек анықталып 1 азаматқа әкімшілік іс қозғалып, жалпы 27780 теңге көлемінде айыппұл салынып, толығымен өндірілді. 2778 теңге көлемінде табиғатқа келтірілген залал мөлшеріне талап қойылып, толығымен өндірілді. ҚР ӘҚБтК-нің 383 бабы 3 бөлігі бойынша, яғни ұлттық парктің жерінде ЕҚТА-да заңсыз балық аулау қағидаларын бұзу фактісі бойынша – 1 дерек анықталып 1 азаматқа Түркістан облысы Қазығұрт аудандық соты арқылы әкімшілік іс қозғалып, жалпы 55560 теңге көлемінде айыппұл салынды. Салынған айыппұлды өндіру жеке сот орындаушылар өндірісінде. 2978 теңгекөлемінде табиғатқа келтірілген залал мөлшеріне талап қойылып, өндірілді. Ұлттық паркке қорғау мақсатында бекітіліп берілген Түркістан облысы Отырар ауданында орналасқан «Темір мемлекеттік табиғи ботаникалық қаумал» аумағында Ерекше қорғалатын табиғи аумақта 5 мамыр 2020 жылы сағат 17:00 шамасында, заңсыз 3,4 гектар жердің қабатын аударып тастаған жеке тұлғаны анықтап, заңға сәйкес шара қолдануға Отырар АПБ-не іс құжаттар жинақталып, тапсырылған. Жолданған іс құжаттар Отырар АПБ-нің кіріс бөліміне 06.05.2020 жылы №211 санымен тіркелген. Аударылып тасталған жер Ерекеше қорғалатын табиғи аумақ «Темір мемлекеттік табиғи ботаникалық қаумал» аумағында орналасқан және ҚР ауыл шаруашылығы министрлігінің 3 шілде 2008 жылғы №197 бұйрығы бойынша бекітілген паспорты мен сызба картасына сәйкес ешқандай жеке тұлғаға немесе шаруа қожалықтарға берілмеген. Аталған жер Түркістан облысы биологиялық сан алуан түрлі өсімдіктерін оның ішінде ҚР Қызыл кітабына енген Дермене өсімдігі мен жануарлар дүниесін қорғау мақсатында «Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркіне» бекітіліп берілген. Темір ботаникалық қаумал аумағында, яғни аударылған жерде ҚР Қызыл кітабына енген, жойылу қауіпі бар Дермене өсімдігінің өсуіне байланысты ҚР 2007 жылғы 31 мамырдағы №441 қаулысына сәйкес, Жеке және заңды тұлғалардың жердің барлық санаттарында ҚР Қызыл кітабына енгізілген өсімдіктерді заңсыз өндіргені, дайындағаны, зақымдағаны немесе жойғаны үшін, мөлшеріне қарамастан, арнайы рұқсатсыз өндірілген, зақымдалған немесе жойылған әрбір шөп тұқымдас өсімдік немесе саңырауқұлақтың жемісті бөлігі үшін 0,5 АЕК көрсетілген. Жалпы 3,4 га аударылған жерде 102 дана Дермене өсімдігінің жойылға ны яғни 141678 теңге (бір жүз қырық бір мың алты жүз жетпіс сегіз) көлемінде табиғатқа залал келтірілгені анықталған. Жолданған іс материалдарды Отырар АПБ-де СДТБТТ –да тіркелмей қаралып ҚР ҚПК-нің 186 бабының талабына сай 12.05.2020жылы №27-1-108/211-217 хатпен кері қайтарылды. Кері қайтарылған іс материалдарды заңға сәйкес шешім қабылдау үшін Түркістан облысының мамандандырылған табиғат қорғау прокуратурасына 20.05.2020 жылы №272 шығыс хатпен жолданды. Түркістан облысының мамандандырылған табиғат қорғау прокуратурасында қаралып, істі қайта қозғауға Түркістан облысының мамандандырылған табиғат қорғау прокуратурасы іс материалдарын Түркістан облысы Отырар АПБ-не өткізді. Отырар АПБ-де іс қаралуда. Жалпы 3,4 га аударылған жерде 102 дана Дермене өсімдігінің жойылғаны яғни 141678 теңге (бір жүз қырық бір мың алты жүз жетпіс сегіз) көлемінде табиғатқа келтірілген залалды өндіру үшін Түркістан облысы Ордабасы аудандық сотына талап-арыз берілді. Барлығы жыл басынан 54 жеке тұлғаға әкімшілік іс қозғалып 804588 теңге айыппұл салынып, 749028 теңгесі өндіріліп, қалған 55560 теңгесі жеке сот орындаушылар тарапынан өндірілуде. Табиғатқа жалпы 479362,27 теңге көлемінде залал келтіріліп, 239065,27 теңгесі өндіріліп, 240297 теңгесін өндіру үшін Сотқа талап-арыз берілді. 2019 жылы орын алған заңсыз аңшылық бойынша 2 азаматқа сот арқылы 353500 теңге айыппұл салынып, қазіргі таңға дейін сот арқылы 2 азаматқа салынған айыппұлдың мәжбүрлі түрде 1 азаматынан 176750 теңгесі 2020 жылы өндірілді. Парк қызметкерлері есепті кезеңде республикалық, облыстық, жергілікті басылым беттерінде барлығы 46 мақала жарияланып, телеарнадан 17 рет көрсетілім берілді.
Табиғи кешендерді қорғау бөлімінің бас маманы: Д.Қадыр
Жыл басынан 2010 жылдың 5 айында Парк аумағында 50 га жерде орман өсімдіктері отырғызылды. Орман питомниктерінен жеке және заңды тұлғаларға ағаш бұта көшеттерінің түрлерінен саны 40,7 дана берілді. 55 км көлемінде өртке қарсы минжолақтар орнатылды. Парк аумағымен шекараласатын ауыл шаруашылық құрылымдарға өрт қауіпсіздігі ережесін сақтау бойынша 25 ескерту берілді. Газет беттерінде 17 мақала жарық көрді, қорғалатын аймақты, парк аумағын және табиғат байлықтарын қорғау бойынша 2009 жылы 18 бұзушылық анықталды. Оның ішінде аң аулау ережесін бұзу бойынша – 4 жағдай, рұқсатсыз парк аумағында болу - 10 жағдай, малды билетсіз өріске жаю – 4 жағдай, табиғатты қорғау заңнамасына сәйкес 15 азаматқа 43,5 мың теңге сомасында әкімшілік айыппұл салынды, барлығы өндіріп алынды.
Табиғатқа залалы үшін заң бұзушыларға 1 млн. 84 мың теңгеге талап-арыз жасалып оны сот арқылы өндіріп алу бойынша шаралар қабылданды. 2010 жылғы 6 айда ұлттық парк аумағында ООПТ режимін бұзудың 10 жағдайы анықталып, әкімшілік жауапкершілікке 10 адам тартылды және 24021 теңге сомасында әкімшілік айыппұл салынып, өндіріп алынды. 1413 теңгеге талап арыз жасалып, ол да толығымен өндіріліп алынды.
Экологиялық ағарту және туризм бөлімінің
І-ші жарты жылдық есебі:
ЭАТ бөлімінің қаңтар айында атқарылған жұмыстары:
• 2010 жылдың жылдық есебі дайындалып, Орман және аңшылық шаруашылығы Комитетіне жіберілді.
• Ұлттық парктің барлық жыл мезгілдерін қамтитын фотоальбом жасалды және Комитетке жіберілді.
• «Парктер шеруі – 2010» табиғат қорғау акциясына 4 түрлі үнпарақ және 4 түрлі күнтізбелер өңделіп, шығаруға дайындалды.
• 2010 жылдың жылдық жоспары дайындалып, сонымен қатар комитеттің талабына сәйкес медиа жоспар бекітілді
ЭАТ бөлімінің ақпан айында атқарылған жұмыстары:
• Ұлттық паркте музей келу орталығы ашылып, өз жұмысын жүргізе бастады. Оған Сайрам- Өгем МҰТП-ң елтаңбасы бейнеленген жалау мен елтаңба, арнайы сөрелерге тапсырыспен жасатылған сувенирлер және ұлттық паркті мекендейтін аң-құстардың мүсіндері қойылды.
ЭАТ бөлімінің наурыз айында атқарылған жұмыстары:
• «Семей орманы» мемлекеттік орман табиғи резерваты, мемлекеттік мекемесінен екі маман ұлттық парк дирекциясына тәжіребие алмасу үшін келді. Бөлім мамандары ол кісілерге ұлттық парк жөнінде мәлімет беріп, барлық қызықтырған сұрақтарына жауап берді.
• «Парктер шеруі» мерекелік акциясының жоспары 2010 жылы 19 наурызда ғылыми-техникалық кеңесте талқыланып бекітілді.
• Экскурсовод Хамидов Ұлықбек 2 жерде атап айтқанда М. Ауезов атындағы мемлекеттік университетінде Туризм кафедрасында және Манап Өтебаев атындағы экономика және заң коледжінде «Парктер шеруі» туралы лекциялар өткізіп, анықтамасын алып келді.
• Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің экологиялық ағарту және туризм бөлімінің бас мамандары М. Бердалиев және Қ. Бердиева 20.03.2010. жылғы №14 бұйрығын негізге ала отырып Төлеби филиалына «Парктер шеруі» 2010 акциясы бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу үшін осы жылдың 26-27 наурыз аралығында екі күнге іссапарға шығып келді.
• 27 – наурыз күні Түлкібас филиалының туризм және рекреацияны дамыту саласында Машат орман айналымындағы Самал, Технолог, Яссы демалыс орындарын аралай ағып өтетін Дәубаба, Машат өзендерінің жағасына сәндік ағаштардың 15-дана жас көшеттерін,
Көкбұлақ орман айналымындағы демалыс үйі мен аңшылар үйінің жол жағалауларына 20-дана боз арша және бамбук қамыс өсімдіктері отырғызылды. Түлкібас филиалымен бірлесіп дирекциядан барған 50-адам қысқы қар салмағынан, жел әсерінен сынған ағаштарды және қоқыстардан тазарту жұмыстарын жүргізіп, олар сыртқа шығарылды. Демалыс аймағында 15 км. туристік соқпақтар тазартылып, келушілерге арналған 10-дана әжетхана, 3-дана автокөлік тұрағы іске қосылды.
• Парктер шеруі-2010» табиғатты қорғау акциясы шеңберінде «Южный Казахстан» газетінің 85 жылдығына орай газет ұжымы Түлкібас филиалының Машат шытқалына «Экологиялық десант» ұйымдастырып ТББ-дан бастап барлық демылыс орындарын тазалау жұмыстарын жүргізді. ЭАТ бөлімінің бастығы Т. Кенбай газет ұжымына жол-бағдар көрсетіп, парк аумағымен таныстырып қайтты. Бұл «Экологиялық десант» акциясы «Южный Казакстан» газетінде екі бет мақала жарық көрді.
• Наурыз айының 31 жұлдызында Төлеби филиалында Көксәйек ауылындағы орталық тұқымбақта «Парктер шеруі-2010» мерекелік акциясының ашылу салтанаты өтті. Акцияға Төлеби ауданының аппарат басшысы, «НұрОтан» ХДП аудандық филиалы төрағасының орынбасары, аудандық ішкі саясат бөлімінен – 4 адам, Төлеби аудандық маслихатының 3 – депутаты, аудан ардагерлер кеңесінен – 2 адам, орман шаруашылығы және тыл еңбеккерлерінен – 7 адам, БАҚ өкілдерінен аудандық «Төлеби туы», «Ленгір жаршысы» газеттерінен – 2 адам, облыстық «Қазақстан-Шымкент», «Айғақ» телеарналарынан – 4 адам қатыстырылды. Жалпы акцияға 155 адам қатысты.
• Ұлттық парктің көлдерінің, өзендерінің және басқа мәліметтер сурет түрінде ілінген стенд жасалынып ЭАТ бөліміне ілінді.
ЭАТ бөлімінің сәуір, мамыр, маусым айында атқарылған жұмыстары:
1-сәуірде «Парктер шеру-2010» табиғатты қорғау акциясының шеңберінде дүние жүзілік құстарды қорғау күніне орай ЭАТ бөлімінің мамандары қалалық ЭКО орталықпен және Зообақ ұжымымен бірлесіп бірлесіп зообақтың акт залында «Құстар біздің жосымыз» атты мерекелік іс шара болып өтті.
Бүгінгі күні еліміздің экологиялық жағдайы табиғатты тиімді пайдалану, көркейту, қорғау мен қайта қалпына келтіру жұмыстарын жүйелі түрде жүргізуді қажет етеді. Сол себепті ұлттық парктің тапсырысы бойынша «Табиғатты аялайық» атты 1 минуттық видеоролик түсіріліп, Облыстық ішкі саясат басқармасының қолдауымен сәуір айның бірінші жұлдызынан бастап бір ай бойына «Қазақстан-Щымкент», «Айғақ», және «Отырар» телеарналарынан күніне 3 реттен 9 рет эфирден көрсетіледі.
7 сәуір күні облыстағы ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, атап айтқанда Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркі, Аксу-Жабағлы және Қаратау табиғи қорықтары бірігіп «Оңтүстік» ақпарат орталығында баспасөз маслихатын өткізді. Баспасөз маслихатына «Оңтүстік Қазақстан», «Южный Казахстан», «Жануби Қозоқстан» газеттерінің өкілдері, «Айғақ», «Қазақстан-Шымкент» және «Отрар» телеарналары, «Қазақ радиосы», «Юмакс» радиосы және т.б. БАҚ өкілдері қатысты.
24-ші сәуірінде аудан территориясындағы «Қызыл төбешік» жерінде «Қызғалдақтың - отаны Қазақстан» фестивалінің аясында Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркі мен Аксу-Жабағлы табиғи қорығы бірлесіп үлкен іс-шара өткізді. Осы шеруге өз мекемесінен 10 қызметкері мен Жабағылы ауылының Әлия Молдағұлова атындағы мектебінің 15-оқушысын арнайы дайындықпен алып келген Ақсу-жабағылы мемлекеттік қорығының директоры- Айтбек Меңғлібеков сөз кезегін алып «Қызғалдақ падишасы-Кауфман» қызғалдағын және табиғат анамыз тарту еткен жер бетіндегі барлық өсімдіктерді корғау жөнінде жалпы түсіңдірме жасады.
Өгем филиалының ұйымдастыруымен сәуір айының 27-і жұлдызында Қазғұрт ауданы, Қазғұрт ауылының орталығындағы Болашақ мектеп гимназиясында «Өзім еккен ағашты-Өзім өсірем» атты іс-шара өткізіліп, онда Сайрам- Өгем МҰТП-нің бас директоры, Жеңіспек Тұрғанов ағамыз, аудан әкімінің орынбасары Г.Тағаева, орман шарауашылығында көп жылдар қызмет істеп, зейнеткерлікке шыққан ардагерлеріміз С.Тұрбеков, Р. Қаленовтар және де осы мекткптің директоры С.Қалботаев және Қазғұрт тынысы газетінің меншікті тілшісі Қ. Жолдасұлы, мекткеп мұғалімдері мен 350 оқушылары қатысты.
30 сәуір күні Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркі «Парктер шеруі-2010» акциясы аясында қалалық балалар мен Жасөспірімдер орталығымен бірлесіп «Табиғат патшалығы» атты экологиялық іс-шара өткізді. Бұл акцияда балаларды туган жердің табиғатын сүиюге, қоршаған ортаны қорғауға және осы бағытта жұмыс жасап жатқан Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркін таныстыру болатын.
ОҚО Азамматық қорғаныс және төтенше жағдайлар департаментінің және Сайрам-Өгем МҰТП ұйымдастыруымен 12-ші мамырында ОҚО Табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу департаментіне қарасты «Комсомол көл» алаңында «Орман және дала өрттерінің алдын алу» өрт сөндіру тактикалық оқу-жаттығужиыны өткізілді. Оған, ұйымдастырушылардан бөлек қалалық және облыс көлеміндегі барлық аудандардағы өрт сөндіру бөлімдерімен, ОҚО табиғи ресурстар ж/е табиғат пайдалануды реттеу департаментіне Арыс, Отырар, Түркістан, Шардара және Боралдай мемлекеттік орман қорғауды қарасты мекемелерінен Ұлттық парктің Төлеби филиалынан, Қазығұрт ауыл округіенен ауыл тұрғындары қатысты.
Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің «Парктер шеруі - 2010» акциясы аясында мамыр айының 14-і жұлдызында № 27 мектеп - балабақша кешенімен бірлесе отырып «Табиғат – алтын бесік» атты экологиялық іс- шара өткізілді. Акцияны кеңінен таныту үшін бұқаралық ақпарат құралдары, яғни Айғақ телеканалы шақырылды.
19 мамыр күні Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің бас ғимаратында қалалық балалар мен жасөспірімдер орталығының жас эколоктарына «Парктер шеруі 2010» табиғатты қорғау акциясының негізінде танымдық таныстыру көрмесі ұйымдастырылды.
Сайрам-Өгем МҰТП -нің Түлкібас филиалының Көкбұлақ орман айналымында 2010 жылдың 9 маусымы күні «Парктер шеруі-2010» табиғат қорғау акциясы аясында «Табиғатты аялайық ағайын» атты іс-шара өткізілді.
ЭАТ бөлімінің бас мамандары М. Бердалиев, А. Атанбаев және экскурсовод Е. Алдабергенов 23.06.2010ж бұйрығын негізге ала отырып Төлеби филиалына ТББ-ің және демалыс орындарының жабдықталуын тексеріп демалушылар арасында үгіт-насихат жұмыстарын жүргізу мақсатында 2010 жылдың 25-27 маусым аралығында 3 күнге қызметтік іс сапарға барып қайтты.
Орман мен жануарлар Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркі «Түркістан облысы жекелеген мемлекеттік мекемелерінің кейбір мәселелері туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 26 қаңтардағы № 52 қаулысымен Өгем, Төле би, Түлкібас ормандарды және жануарлар дүниесін қорғау мемлекеттік мекемелерін қосу жолымен құрылды.
Парктің негізгі мақсаты - әдеттегі және бірегей Батыс Тянь-Шаньның ландшафтарын табиғи түрде сақтау, табиғи кешендер мен мемлекеттік табиғи-қорықтық қор объектілерін, табиғи қорғалатын, экологиялық ағартушылық, ғылыми, туристік мақсатта бар ерекше экологиялық, ғылыми, тарихи-мәдени және демалыс құндылықтарды сақтау. Парк аумағының жалпы ауданы - 149053 га, қорғалатын аймақ ауданы 27000 га.
Парк ауданы 3 ауданды қамтиды: Түркістан облысы – Түлкібас, Төлеби және Қазығұрт аудандары. Объектінің Батыс Тянь-Шаньның солтүстік-шығыс бөлігі, сондай-ақ Талас Алатауының солтүстік-батыс сілемі ұсынылған. Парк географиялық жағынан солтүстігінен оңтүстікке созылған үш кластерлі учаскемен сипатталған.
Боралдайтау учаскесі – учаскенің солтүстік шекарасы Жамбыл облысының шекарасымен өтеді, шығыс, батыс және оңтүстік шекаралары – Қайыршоқты, Қанау және Көкбұлақ орман бақтарының шекаралары арқылы өтеді.
Ерсу-Дәубаба учаскесі – солтүстік шекарасы Дәубаба және Машат өзендерінің алаптарының арасындағы сумен бөлініп тұрған жота арқылы өтеді, батысы – Ақсай қыстағына қарай Сеславино поселкесінен жол бойымен, шығысы – Түлкібас –Раевка жолымен өтеді. Оңтүстік шекара – каньонды қоса Машат өзенінің каньоны бойымен.
Сайрам - Өгем учаскесі – солтүстік шекара Ақсу Жабағлы қорығымен шекаралас, шығыс және оңтүстік-шығыс шекаралар Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекарасымен өтеді, батыс шекара құздар мен Қаржантау жотасының баурайы және Өгем жотасының солтүстік - батыс бөлігімен өтеді, шекараның жалпы ұзақтығы парк учаскелерінің периметрі бойынша солтүстіктен оңтүстікке дейін – 135 км.
На территории парка разработаны 11 туристских маршрутов, паспорта которых утверждены Комитетом лесного хозяйства и животного мира от 1 апреля 2008 года №93.
